Việt Nam đang đặt mục tiêu phát triển công nghiệp 4.0, lấy chuyển đổi số làm đột phá, và như vậy, nhu cầu điều hòa cũng như lượng sử dụng môi chất làm lạnh sẽ ngày càng tăng. Việc này nếu không có giải pháp làm lạnh bền vững sẽ dẫn tới việc làm gia tăng phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính, nguyên nhân gây nóng lên toàn cầu.
Đây là chia sẻ của PGS.TS. Nguyễn Việt Dũng - Phó Hiệu trưởng Trường Cơ khí (Đại học Bách Khoa Hà Nội), Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật Lạnh và Điều hoà Không khí Việt Nam về xu thế phát triển của lĩnh vực làm lạnh ở nước ta. Theo PGS.TS. Nguyễn Việt Dũng, giảm phát thải, đào tạo kỹ thuật cho đội ngũ nhân lực và tham gia thị trường các-bon sẽ trở thành các xu hướng chính trong thời gian tới.
PGS.TS. Nguyễn Việt Dũng - Phó Hiệu trưởng Trường Cơ khí (Đại học Bách Khoa Hà Nội), Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật Lạnh và Điều hoà Không khí Việt Nam
I.Tăng trưởng nhu cầu điều hòa và làm lạnh trong thời đại số hóa
Với sự phát triển nhanh chóng của đô thị hóa, biến đổi khí hậu và mức sống ngày càng tăng, nhu cầu sử dụng thiết bị lạnh và điều hòa không khí (ĐHKK) đang mở rộng mạnh mẽ. Đặc biệt, các yếu tố cốt lõi của công nghiệp 4.0 như IoT, dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu (Data Center) càng thúc đẩy nhu cầu này.
Cụ thể, các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại hay trung tâm dữ liệu hiện đại đòi hỏi môi trường mát mẻ để duy trì hiệu suất ổn định. Ví dụ, mạng viễn thông chuyển từ 4G sang 5G cần nhiều trạm BTS hơn, mỗi trạm yêu cầu điều hòa hoạt động liên tục để làm mát hệ thống. Theo ước tính, các trung tâm dữ liệu tiêu thụ tới 60% năng lượng để duy trì điều hòa.
II.Tác động đến môi trường và giải pháp
Theo thống kê của Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), lĩnh vực làm lạnh và ĐHKK chiếm khoảng 16%-20% lượng điện tiêu thụ toàn cầu vào năm 2018 và có thể đạt 30% vào năm 2030. Tại Việt Nam, lĩnh vực này hiện tiêu thụ hàng nghìn tấn khí HCFC và HFC mỗi năm, gây phát thải CO2 đáng kể.
Để đối mặt với thách thức này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách như Nghị định 06 về giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn. Các giải pháp bao gồm nhập khẩu thiết bị hiện đại, sử dụng môi chất lạnh thân thiện với môi trường và tăng cường tái chế, tái sử dụng môi chất đã qua sử dụng.
III.Hướng tới phát triển bền vững
Ngành làm lạnh tại Việt Nam có lợi thế chuyển đổi công nghệ nhanh chóng với chi phí hợp lý hơn so với các ngành khác. Đặc biệt, sau hơn 30 năm tham gia Công ước Vienna và Nghị định thư Montreal, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong việc giảm sử dụng môi chất lạnh gây hại, đồng thời thúc đẩy nhận thức xã hội về tiêu dùng bền vững.
Theo PGS.TS. Nguyễn Việt Dũng, để đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn, sự đồng hành của doanh nghiệp, chuyên gia kỹ thuật và người tiêu dùng là yếu tố then chốt. Các nỗ lực này không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững trong thời đại công nghiệp 4.0.
.png)
.png)
